خود پرورانی یا دیدار با خویشتنِ خویش در هفت‌خوان رستم و اسفندیار از دیدگاه روانکاوی یونگ

نویسندگان

  • اصغر حبیبی دانشجوی دکتری ،گروه زبان و ادبیات فارسی ،واحد بوشهر،دانشگاه آزاد اسلامی،ایران
  • سید محمود سید صادقی استادیار،گروه زبان و ادبیات فارسی،واحد بوشهر، دانشگاه آزاد اسلامی،بوشهر،ایران.
چکیده مقاله:

به کار بستن نظریّات تحلیلی جدید در نقد و بررسی متون حماسی، نه‌ تنها آسیبی به هدف و محتوای آن‌ها وارد نمی‌سازد؛ بلکه ظرفیت­ها و دریچه­ های نوینی فرا روی پژوهشگران و اندیشه ­وران می‌نمایاند. کهن نمونه ­ها یا کهن­ الگوهای کارل گوستاو یونگ، روان‌شناس و روان‌کاو سوئیسی، از آن جمله هستند. یونگ، اصلی‌ترین، خویش­کاری قهرمان را، رسیدن به تعادل روحی و شخصیتی یا به عبارتی، شناخت ناخودآگاه و خودآگاهِ روان خویش و برقراری تعادل بین آنها می‌داند. قهرمانان، انسان­های برتری هستند که توانسته­ اند با سپری کردن   آزمون­ها به مدارجی، دست یابند که انسان­های عادی، توانایی آن را ندارند. قهرمانان در پایانِ سفرِ قهرمانیِ خویش، با پشت­سر نهادن آزمون­ها به فرایندِ فردیت یا خود پرورانی دست می‌یابند. فرایند خود پرورانی یا رسیدن به خویشتن خویش که در ادبیات عرفانی مرحله انسان کامل خوانده می­شود در ادبیات ما جایگاه والایی دارد و از اساسی­ ترین موضوعات نقد ادبی است که یونگ به آن پرداخته است. در این مقاله، تلاش شده است مراحل رسیدن به این خودآگاهی و خود پرورانی یا کمال قهرمان، بر اساس نظریه یونگ در دو هفت‌خوان رستم و اسفندیار از شاهنامi فردوسی مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گیرد

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نقد و بررسی روند تکامل شخصیت قهرمان در هفت‌خان رستم و اسفندیار بر اساس نظریه‌ی یونگ

نظریه تکامل شخصیت یونگ با همه اهمیتش، در مقایسه با ادبیات فارسی بسیار نوپا است. با‌این‌حال از زمان ارائه به‌منزله معیار جدید نقد روان‌شناختی در حوزه ادبیات رونق بسیاری یافت. ازطرف دیگر یکی از مهم‌ترین مضامین ادبیات حماسی فارسی داستان هفت‌خان رستم و همچنین اسفندیار است که با وجود شهرت و اهمیتشان تاکنون ازمنظر روان‌شناسی یونگ هدف نقد قرار نگرفته­اند. هدف پژوهش حاضر اعتبارسنجی نظریه مزبور در نقد ...

متن کامل

نقد روانشناختی شخصیت گشتاسپ در داستان رستم و اسفندیار بر اساس روان شناسی یونگ

نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر، رونق و روایی یافته است. شاهنامه نیز با زیر ساخت اساطیری ویژه ی خود روایت گر داستان  ها و شخصیت هایی است که از ریشه و پیشینه ی ژرف اسطوره ای برخوردارند. این اثر  از جمله آثاری است که در آن کهن الگوهای  (آرکه تایپ ) یونگ نمودی برجسته یافته است. کهن الگو به نشانه ها و نمادهای یکسان در فرهنگ ...

متن کامل

بررسی داستان رستم و اسفندیار بر مبنای دیدگاه کلود برمون

در این مقاله داستان رستم و اسفندیار که از داستان­های محوری شاهنامه است، بر اساس نظریة کلود برمون بررسی می‌شود. این دیدگاه با توجه به اینکه شکست و عدم توفیق قهرمان را نیز در نظر می­گیرد، با داستان مورد بحث مطابقت بیشتری دارد. این داستان بر اساس نظر برمون سه کارکردِ امکان یا استعداد، فرایند و پیامد را در خود دارد و همچنین در آن، سه توالی زنجیره‌ای، انضمامی و پیوندی را می­توان بررسی و تحلیل کرد. اس...

متن کامل

خوانشی لاکانی از غمنامه رستم و اسفندیار

روانکاوی فروید و به تبع آن نقد روانکاوی به دلیل وجود پاره‌ای از مشکلات اساسی و عمده از جمله فروکاست‌ شدید و فردی شده این نظریه، مورد انتقاد بسیاری از روانشناسان و منتقدان قرار گرفت. فیلسوف و روانکاوِ پساساختارگرایِ فرانسوی، ژاک لاکان، با اصلاح این تناقض‌ها، رهیافت نوینی را نسبت به این یافته‌ی فروید، پیش روی همگان قرار داد و روانکاوی را از تنگنای محدود فردی به گستره اجتماع و نظم حاکم بر آن ارتقاء ...

متن کامل

بررسی دلالت‌‌های ضمنی گفت‌وگو در داستان رستم و اسفندیار از دیدگاه علم معانی

در بلاغت سنتی، دو سطح معنایی واژه‌‌ها و گزاره‌‌ها با اصطلاحاتی چون معنای ظاهری و باطنی، معنای حقیقی و مجازی، معنای اولیه و ثانویه، و دلالت صریح و دلالت ضمنی شناخته می‌‌شوند. علم معانی که در کنار بیان و بدیع، یکی از اصلی‌‌ترین شاخه‌‌های علوم بلاغی است، کارکرد مجـازی جملات و دلالت‌‌های ضـمنی آن را بازمی‌‌شناسد. مبـانیِ این علم نشان می‌‌دهد گاه افق معنایی متن از طریق دلالت‌‌های ضمنی جملات حاصل می‌‌...

متن کامل

ادب پهلوانی در داستان((رستم و اسفندیار))

در این مقاله ابتدا خواننده با تعاریف و معانی مختلف واژه ((ادب))در زبان و فرهنگ فارسی آشنا میگردد. ادب به معانی ‘مؤدب بودن‘خوشرفتاری‘فرهنگ و تربیت فکری‘ادبیات‘هنر‘معرفت‘قدرشناسی و ... بکار رفته است . در این مقاله مجموع رفتار و کردار پهلوانان بخصوص داستان رستم و اسفندیار ((ادب پهلوانی)) نامیده شده است. اینک به برخی از خصایص مذکور اشاره میکنیم: - احترام پدر و مادر و رفتار محبت آمیز آنان نسبت به ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 11  شماره 39

صفحات  77- 98

تاریخ انتشار 2019-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023